Παρασκευή 15 Απριλίου 2011

Η Κερατέα εξαπλώνεται

Τελικά το κράτος τα έχει καταφέρει.

ΜΑΤ για τα σκουπίδια και τις χωματερές
ΜΑΤ για τους συνταξιούχους
ΜΑΤ για όλους και για όλα
ΜΑΤ για τον Ελληνικό πολιτισμό




Αξίζει να επισημανθεί πως εν αντιθέσει με τον αχαρακτήριστο ένστολο με την αλήτικη συμπεριφορά οι περισσότεροι απο τα ΜΑΤ δεν δείχνουν να 'χαίρονται' την δουλειά που τους ανέθεσαν.

Ευτυχώς τα παιδιά αθωωθηκαν πανηγυρικά στις κατηγορίες για παρακώλυση συγκοινωνιών

Το άλλο περίεργο...
Τα περισσότερα ΜΜΕ μετέδωσαν την είδηση ως διαμαρτυρία '12θειστών' το βίντεο στο youtube ανήκει σε λογαριασμό με επιπλέον ανεβασμένους τίτλους 'η αγάπη του Θεού' , 'οι αμαρτίες σου', christianity music video' και τέτοια.

Αν καταλάβω πως το κράτος κατάφερε με τα ΜΑΤ να ενώσει '12θειστές' με 'ΧΟ' θα πεθάνω χαχαχαχα

Τρίτη 5 Απριλίου 2011

Αρχαία ανατολική Μεσόγειος: Σταυροδρόμι μύθου και λατρείας



Ενα συν της ιδιότητας μέλους μιας κοινότητας φίλων (με ειδικά ενδιαφέροντα ή ειδικές ανάγκες όπως το πάρει κανείς :-D ) το οποίο εκμεταλλεύομαι συνεχώς είναι οτι οι άλλοι μπορούν να καλύψουν πολλά κενά που δημιουργεί το πεπερασμένο του χρόνου, της ύπαρξης, της γνώσης όταν αυτά αναφέρονται στο άτομο. Έτσι ακόμα και ένθεοι Επικούριοι μπορεί να ενημερώσουν έγκαιρα τους μη επικούριους και 'δεισιδαίμονες' φίλους τους για θέματα που τους ενδιαφέρουν και δεν είχαν προλάβει να δούν. Γι' αυτό και για όλα τα άλλα έχουν τις ευχαριστίες μου
Και επειδή οι παροχές είναι για να μοιράζονται ενημερώνω και εγώ με την σειρά μου τους φίλους αναγνώστες. Και αν κάποιος που ενδιαφέρεται πολύ το είδε τώρα και έχασε την πρώτη ομιλία ας μου στείλει ένα mail και κάτι θα γίνει

Πρόγραμμα Μορφωτικών Εκδηλώσεων
ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Στ΄  Κύκλος Ομιλιών

05/04 – 10/05/2011

Αρχαία ανατολική Μεσόγειος: Σταυροδρόμι μύθου και λατρείας


Ο πολυθεϊσμός, αντίθετα με τον μονοθεϊσμό, βασίζεται στον πλουραλισμό, σύμφωνα με τις ανάγκες ή τις προσδοκίες της κοινωνίας,  και όχι στην αποκλειστική λατρεία. Ο δυναμικός χαρακτήρας της θρησκείας (μύθου και λατρείας) αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο της ταυτότητας της κοινότητας. Στην αρχαία ανατολική Μεσόγειο οι λατρείες κινούνται μαζί με τους ανθρώπους από τη μία ακτή στην άλλη, από τα αστικά κέντρα στην περιφέρεια και αντίθετα, από τα μέσα της 2ης χιλιετίας ως την ανατολή του Χριστιανισμού. Έτσι, οι λατρείες εμφυτεύονται σε διάφορους τόπους και χάρη σε αυτήν την «εσωτερική ή εξωτερική μετανάστευση» αλλάζουν πρόσωπο, υιοθετούν άλλη γλώσσα και κειμενικό ή εικονογραφικό προσωπείο, αφού η γενέθλια μορφή τους άλλοτε υιοθετείται από τους καινούριους λάτρεις ή εξαφανίζεται. Το φαινόμενο της διασποράς της λατρείας σφραγίζει την κοινωνική, πολιτική, οικονομική και θρησκευτική ζωή των λαών της αρχαίας ανατολικής Μεσογείου: των Φοινίκων, Εβραίων, Αιγυπτίων, Ελλήνων και Ρωμαίων. Τα υπολείμματα των θρησκειών, οι πιστοί, οι ίδιοι οι θεοί μετακινούνται συνεχώς και αυτό συνιστά τη δυναμική πλευρά των αρχαίων θρησκειών της Μεσογείου.
Στον κύκλο διαλέξεων με τον τίτλο «Αρχαία Ανατολική Μεσόγειος: Σταυροδρόμι Μύθου και Λατρείας» μερικοί από τους πλέον ειδικούς επιστήμονες στο πεδίο της Αρχαίας Ελληνικής Θρησκείας και της Ιστορίας των Θρησκειών, και μάλιστα στον χώρο της Ανατολικής Μεσογείου, θα ασχοληθούν στις ομιλίες τους με απόψεις του φαινομένου του «συγκρητισμού» ή «υβριδισμού», όπως για: α) την αρχαία Νεκρομαντεία στην Ελλάδα και τη Ρώμη και τα δάνειά της από τους Χετταίους και τους Πέρσες ως τους Αιγυπτίους στην Ύστερη Αρχαιότητα, β) τον έρωτα και τον πόλεμο στην ανατολική Μεσόγειο μέσα από τη θρησκεία, γ) το αρχέγονο κακό και τις οφιοειδείς δαιμονικές οντότητες στη ΝΑ Μεσόγειο (Αίγυπτο, Εγγύς Ανατολή και Αιγαιακό χώρο) και δ) τη σχέση του Παρθενώνα με την Ανατολή και το Κορανικό τοπίο.

                                                                                                                                                            Αφροδίτη Α. Αβαγιανού
Επιστημονική Υπεύθυνη του Κύκλου


Π ρ ό γ ρ α μ μ α


Τρίτη 5 Απριλίου 2011

Σύντομη εισαγωγή από την Dr Αφροδίτη Αβαγιανού

Ancient Necromancy: Fact and Fiction*
Jan N. Bremmer, Professor Emeritus of Religious Studies, Faculty of Theology and Religious Studies, University of Groningen

Προβολή αποσπάσματος από την παράσταση  Αισχύλου, Πέρσαι
του Thiasos Theatre Company σε σκηνοθεσία Yana Sistovari (Zarifi

*Θα υπάρχει ταυτόχρονη μετάφραση

Τρίτη 12 Απριλίου 2011

« Έρως – Έρις»  στην αρχαία  ανατολική Μεσόγειο
Αφροδίτη A.Α. Αβαγιανού, Ph.D. Παν/μίου Ζυρίχης, Fellow of Ohio State University, Διδάσκουσα στο ΕΑΠ, Σχ. Σύμβουλος Φιλολόγων

Γνωστοί ηθοποιοί διαβάζουν κείμενα αρχαίων συγγραφέων

Τρίτη 3 Μαΐου 2011
«Ο όφις  ο αρχαίος»: αρχέγονο κακό και δαιμονολογία στη  ΝΑ Μεσόγειο
Παναγιώτης Η .Μ. Κουσούλης, Eπίκ. Καθηγητής Αιγυπτολογίας,
Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Τρίτη 10 Μαΐου 2011
Ο Παρθενώνας σε κορανικό τοπίο
Garth Fowden, Διευθυντής Ερευνών, Κέντρο Ελληνικής & Ρωμαϊκής Αρχαιότητος, ΕΙΕ



Ώρα έναρξης 19.30

Είσοδος Ελεύθερη

Χορηγείται βεβαίωση παρακολούθησης σε κάθε ενδιαφερόμενο

Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (ΕΙΕ),  Αμφιθέατρο «Λεωνίδας Ζέρβας»
Λεωφόρος  Βασιλέως Κωνσταντίνου 48, Αθήνα (στάση μετρό Ευαγγελισμός)

Για πληροφορίες: 210 7273501 +516, e-mail: gramma@eie.gr & mkont@eie.gr
και στον δικτυακό τόπο http://www.eie.gr/epistimiskoinonia/openscience-gr-general.html




Εγκαινιάστηκε το Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας



Έχει περάσει καιρός που ήθελα να γράψω κάτι για την εξαιρετική προσπάθεια που κάνει ο Κώστας Κοτσανάς για την ζωντανή παρουσίαση της αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας στο ευρύ κοινό μέσω του μουσείου που έχει δημιουργήσει στο Κατάκολο Ηλίας και τις προάλλες που είδα πως γίνονταν τα επίσημα εγκαίνια είπα να επανέλθω. 


Τον κ. Κοτσανά είχα την τύχη να τον γνωρίσω από κοντά όταν μου έκανε την τιμή να δεχτεί την πρόσκληση μας για μικρή παρουσίαση του έργου του στα περσινά Αττικά Διονύσια και πρόκειται πραγματικά για έναν εξαιρετικό άνθρωπο που με πολύ μεράκι, απίστευτες γνώσεις, και τιτάνια προσπάθεια έχει καταφέρει αθόρυβα να κάνει ένα πάρα πολύ σημαντικό έργο το οποίο αξίζει να υποστηριχτεί απ’ όλους.

Τώρα λοιπόν που έψαχνα να βρώ την είδηση των εγκαινίων έπεσα πάνω σε μια παράπλευρη είδηση που από την μία δείχνει την κατάντια κάποιων και από την άλλη παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον για τις διάφορες ζυμώσεις που συμβαίνουν στην κοινωνία γύρω μας και συχνά περνούν απαρατήρητες. Διαβάστε παρακάτω και θα καταλάβετε.

Αντιγράφω πρώτα μια παλιότερη παρουσίαση του μουσείου από το site economist.gr και από κάτω μια επιστολή που αναρτήθηκε στο ίδιο site και σχετίζεται με τα εγκαίνια που μου θύμισαν και εμένα την καθυστέρηση στην παρουσίαση του έργου του κ. Κοτσανά και η οποία βγήκε κατά τύχη στο search που έκανα.

Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας

Στο Κατάκολο Ηλείας, μέσα σε ειδικά διαμορφωμένο μουσειακό χώρο, φιλοξενείται η  πληρέστερη σε ολόκληρο τον κόσμο έκθεση Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας.


Το ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Κώστα Κοτσανά λειτουργεί  στο Κατάκολο υπό την αιγίδα του Δήμου Πύργου και περιλαμβάνει 200 περίπου αξιόπιστα και λειτουργικά ομοιώματα μηχανισμών και επινοήσεων του αρχαιοελληνικού τεχνολογικού θαύματος που καλύπτουν την περίοδο από  το 2.000 π.Χ. μέχρι το τέλος του αρχαίου ελληνικού κόσμου.  Τα εκθέματα (με έρευνα, μελέτη και κατασκευή του εκθέτη) συνοδεύονται από επεξηγηματικές πινακίδες και αφίσες με πολλές πληροφορίες, αναλυτικά σχέδια, φωτογραφίες και πλήρεις βιβλιογραφικές αναφορές (στα ελληνικά και αγγλικά) ενώ ορισμένα εκθέματα είναι διαδραστικά. Υπάρχουν  σταθμοί προβολής βίντεο και κινούμενων σχεδίων επίδειξης της λειτουργίας των μηχανισμών ενώ υπάρχει προβολή ντοκιμαντέρ όπου εξηγείται η λειτουργία και η σημασία των μηχανισμών. Η έκθεση πληροί όλες τις σύγχρονες εκπαιδευτικές αντιλήψεις της Παιδαγωγικής και Μουσειακής Αγωγής ώστε να  δρα πολυεπίπεδα ως προς το μέγεθος της αρχαίας ελληνικής τεχνολογικής σκέψης και τεχνικής τόσο στην εκπαιδευτική κοινότητα όλων των βαθμίδων όσο και στο ευρύτερο κοινό.

Πολλά από τα εκθέματα και τις μελέτες στις οποίες στηρίζεται η κατασκευή τους έχουν παρουσιαστεί σε διεθνή συνέδρια και εκθέσεις, ενώ έχουν πραγματοποιηθεί περιοδικές εκθέσεις του μουσείου στην Ελλάδα και το εξωτερικό όπως α) στην Κύπρο υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Παιδείας, του Τεχνικού Πανεπιστημίου Κύπρου και του Ιδρύματος Λανίτη, β) στο Συνεδριακό Κέντρο ΣΠΑΠ της Ζ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων της Αρχαίας Ολυμπίας με τη στήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού, γ) στο Συνεδριακό Κέντρο του Πανεπιστημίου Πατρών υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου, κ.α.

Τα έργα είναι ταξινομημένα σε ενότητες και η περιήγηση περιλαμβάνει:
 α) την ενότητα των 27 αρχαιοελληνικών ρολογιών όπου δεσπόζουν το ξυπνητήρι του Πλάτωνος και το θαυμαστό αυτόματο ρολόι του Κτησίβιου (ένα θαύμα του αυτοματισμού)
β) την ενότητα με τα καταπληκτικά «μαγικά» αυτόματα των Αλεξανδρινών Μηχανικών και την επιβλητική σε φυσικό μέγεθος «αυτόματη υπηρέτρια», το πρώτο  λειτουργικό ρομπότ της ιστορίας
γ) τις ενότητες με το σταθερό και το κινητό αυτόματο θέατρο του Ήρωνος (την «τηλεόραση» και το «αυτόματο κουκλοθέατρο» των αρχαίων Ελλήνων αντίστοιχα),
δ) την ενότητα με τις εφευρέσεις του Αρχιμήδη (του σπουδαιότερου επιστήμονα όλων των εποχών),
ε) την ενότητα με τις εντυπωσιακές τηλεπικοινωνίες των αρχαίων Ελλήνων αλλά και τις μεθόδους κρυπτογράφησης,
στ) την ενότητα με την αγροτική, την υφαντική και την αθλητική αρχαιοελληνική τεχνολογία όπου εντυπωσιάζουν ο «αργαλειός της Πηνελόπης» και η «ύσπληγα» δηλ. ο μηχανισμός της αποφυγής της πρόωρης εκκίνησης των αθλητών (σε φυσικό μέγεθος και τα δύο),
ζ) την ενότητα με τις μεθόδους οικοδόμησης του αρχαιοελληνικού αρχιτεκτονικού θαύματος όπου εντυπωσιάζουν οι κάθε είδους γερανοί,
η) την ενότητα με τους επικουρικούς μηχανισμούς του αρχαιοελληνικού θεάτρου («από μηχανής θεός», «περίακτοι», κ.ά.),
θ) την ενότητα με τα όργανα, τα εργαλεία και τα μηχανήματα των αρχαίων Ελλήνων
ι) την ενότητα με την υδραυλική και αγροτική τεχνολογία τους,
ια) την ενότητα με την αρχαιοελληνική πολιορκητική τεχνολογία (τα «τεθωρακισμένα» και το «πυροβολικό» τους)

Στόχος της έκθεσης είναι να κάνει γνωστές στο κοινό τις απίστευτες τεχνολογικές επιδόσεις των αρχαίων Ελλήνων δίνοντας τη δυνατότητα στους επισκέπτες να μάθουν ότι οι αρχαίοι Έλληνες α) είχαν επινοήσει (για ψυχαγωγικό δυστυχώς μόνο σκοπό) αυτοκινούμενα οχήματα (αυτοκίνητα) με αυτόματη πλοήγηση, με κιβώτιο ταχυτήτων, υδραυλικές προγραμματιζόμενες βαλβίδες και άλλα περίπλοκα εξαρτήματα β)  είχαν ανακαλύψει έναν «κινηματογράφο» ικανό να παρουσιάζει αυτόματα την πλοκή ενός μύθου με κινούμενη εικόνα και ήχο γ) χρησιμοποιούσαν λειτουργικά ρομπότ με σκοπό να τους υπηρετούν δ) είχαν ανακαλύψει την αρχή της ατμομηχανής ε) χρησιμοποιούσαν πολύπλοκα μετρητικά όργανα ακριβείας που τους επέτρεπαν να υπολογίζουν τη διάμετρο της γης και την απόσταση ηλίου-γης ή να διανοίγουν σήραγγες χιλιομέτρων και από τις δυο πλευρές ενός βουνού στ) είχαν επινοήσει ευφυείς μηχανές με κερματοδέκτη ζ) χρησιμοποιούσαν πολύπλοκα ανυψωτικά μηχανήματα ικανά να οικοδομούν πανύψηλα κτίσματα με ολιγάριθμο προσωπικό η) διέθεταν ωρολόγια (και ξυπνητήρια) ικανά να λειτουργούν αυτόματα και αδιάκοπα χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση.

Επίσης η έκθεση αυτή αποτελεί άλλη μια ευκαιρία να καταρριφθούν ανυπόστατες απόψεις μερικών σύγχρονων ξένων ερευνητών για τη δήθεν έλλειψη «τεχνοφιλίας» από τους αρχαίους Έλληνες και την αποστροφή τους προς τις «βάναυσες» τέχνες. Για παράδειγμα πόσο έκπληκτοι  νιώθουμε όλοι όταν μαθαίνουμε πως  η «αιολόσφαιρα» του Ήρωνος με την προσθήκη (από τον ίδιο ή κάποιο μαθητή του) μιας τροχαλίας (για τη μετάδοση της κίνησης)  θα είχε οδηγήσει (αν οι οικονομικοκοινωνικοπολιτικές συνθήκες της εποχής και η παρέμβαση των δήθεν  «πρακτικότερων» Ρωμαίων το επέτρεπαν) στη Βιομηχανική Επανάσταση, 1500 χρόνια νωρίτερα, με απρόβλεπτες συνέπειες για την ανθρωπότητα.

.
.
.
και η επιστολή που με έβαλε σε αρκετές σκέψεις απο το ίδιο site
.
.
.
Δεν έχουμε την πολυτέλεια του ‘Εθνικού διχασμού’ PDF Εκτύπωση E-mail
Συντάχθηκε απο τον/την AAA   
Δευτέρα, 14 Μάρτιος 2011 11:59
Θεωρούμε ότι  όλοι είμαστε Έλληνες το γένος. Η θρησκεία του καθενός, όποια και να είναι, είναι σεβαστή. Είναι εγκληματικό, σήμερα με τόσους εχθρούς, να οδηγηθούμε σε διαχωρισμούς, με βάση τη θρησκεία. Δεν έχουμε αυτή την πολυτέλεια. Ισοδυναμεί με Εθνική καταστροφή. Κάθε τι λοιπόν που ωθεί προς τέτοιου είδους διαχωρισμούς, είναι Εθνικά επιζήμιο. Από όπου δε, και αν προέρχεται θα πρέπει να  καταδικαστεί. Οι Αρχαίοι Έλληνες, ήταν Έλληνες. Και ας μην ήταν χριστιανοί στο    θρήσκευμα.

Η πιο κάτω επιστολή, αναφέρεται  στο Μουσείο Αρχαίας Τεχνολογίας στο Κατάκολο, το  οποίο έχουμε παρουσιάσει στο
http://www.economist.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=6652:2010-03-16-07-19-10&catid=1:culture&Itemid=21


"Στις 11/3/2011, με μια σεμνή τελετή, εγκαινιάστηκε  στο Κατάκολο Ηλείας, το Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας. Το μουσείο, είναι εθνικής σημασίας γιατί α) για πρώτη φορά  έχει ανακατασκευαστεί ένα  τόσο μεγάλο μέρος της αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας, με αποτέλεσμα το μουσείο να είναι το πληρέστερο σε ολόκληρο τον κόσμο
β) υπάρχει δυνατότητα, εκτός από τους Έλληνες, να το επισκεφτούν και  να  γνωρίσουν τον αρχαίο  Ελληνικό τεχνολογικό πολιτισμό, οι περίπου ένα εκατομμύριο  ξένοι τουρίστες που προσεγγίζουν το -πρώτο σε αφίξεις κρουαζιερόπλοιων- λιμάνι της  χώρας.
Ενώ λοιπόν είναι τόσο σημαντικό το μουσείο που μας μυεί, σε μια μάλλον άγνωστη πτυχή του αρχαιοελληνικού θαύματος,  η  επίσημη Εκκλησία, προτίμησε  να «απέχει». Συγκεκριμένα, ενώ είχε προσκληθεί, η τοπική μητρόπολη προτίμησε:
Α) να μην εκπροσωπηθεί παρά σε επίπεδο τοπικού ιερέα: ενώ ο αναπληρωτής Μητροπολίτης (του έχοντος πολλά προβλήματα υγείας μητροπολίτη), τρέχει σε  εγκαίνια γραφείων και .. καταστημάτων, δεν βρήκε  χρόνο να έρθει σε ένα κέντρο πολιτισμού
Β)  όχι μόνο αυτό, αλλά …. δεν  δέχτηκαν να κάνουν τον καθιερωμένο αγιασμό!!!

Επίσημη τοποθέτηση για αυτή την συμπεριφορά, φυσικά δεν υπήρχε. Οι ανεπίσημες  απαντήσεις όμως, είναι άκρως ανησυχητικές. Αυτό γιατί, ως αιτιολογία   προτάθηκε, η άποψη, ότι τέτοιου είδους χώροι παραπέμπουν στο … δωδεκάθεο.

Χρειάζεται ισχυρή δόση φαντασίας, για να καταλάβει κάποιος, πως από τα αρχαιοελληνικά ρολόγια π.χ. φτάνουμε στο δωδεκάθεο. Η σεβαστή Εκκλησία, φαίνεται πως την έχει. Ο καθένας μπορεί να περιηγηθεί το μουσείο, τουλάχιστον δικτυακά (www.kotsanas.com) και να αποκτήσει ιδίαν αντίληψη του τι ακριβώς παρουσιάζεται εκεί. Εμείς δεν μπορούμε να καταλάβουμε πως,   ο βαρουλκός του Αρχιμήδη, μας παρωθεί να λατρέψουμε τον Δία. Ή πως, γνωρίζοντας τους γερανούς των Αρχαίων Ελλήνων, θα  τρέξουμε προς τον Ήφαιστο. Ή αν γνωρίσουμε τα τετράδια των προγόνων μας, θα προσευχόμαστε στην θεά Αθηνά.
Πραγματικά θα θέλαμε κάποιος από την Εκκλησία, να μας εξηγήσει πως από,  ρολόγια, γρανάζια, πολιορκητικές μηχανές, τηλεπικοινωνιακές συσκευές, σιντριβάνια, αργαλειούς, πιεστήρια, και άλλα τέτοιου είδους μηχανήματα, φτάνουμε αυτόματα στο να θεωρούμε δεδομένο     ότι  … αλλάζουμε και θρησκεία.
Σήμερα που βαλλόμαστε από παντού, έχουμε   ανάγκη να γνωρίσουμε περισσότερο τις ρίζες μας. Τον πολιτισμό μας. Μέρος του όποιου πολιτισμού, είναι και η τεχνολογία. Γιατί να μην γνωρίζουμε π.χ. πόσες από τις εφευρέσεις του Αρχιμήδη, αντέγραψε ο ‘μεγάλος’ Λεονάρντο Ντα Βίντσι;  Ή τις αστρονομικές συσκευές που βοήθησαν τόσο πολύ στην ανάπτυξη της αστρονομίας, με αποτέλεσμα ένα μεγάλο μέρος των αστεριών ακόμα και σήμερα να έχουν Ελληνικά ονόματα; Ποιο  είναι  το κακό, κατά την Εκκλησία, στην γνώση  του πρώτου υπολογιστή στην ιστορία της ανθρωπότητας, του μηχανισμού των Αντικυθήρων; Δεν χρησιμοποιούν  σήμερα υπολογιστές  στις μητροπόλεις και στην Αρχιεπισκοπή;
Σήμερα που οι ξένοι λένε πως τους χρωστάμε,  σήμερα που πατεντάρονται οι εφευρέσεις    και πωλούνται πανάκριβα, είναι κακό να ξέρουμε (με αποδείξεις), πως αυτός ο λαός, έδωσε τις βάσεις  και για την τεχνολογική ανάπτυξη της Δύσης;  Νομίζει  η Εκκλησία, πως είναι ανάγκη να πιστεύουμε ό,τι  οι ξένοι μας σερβίρουν ή να ψάχνουμε και να βρίσκουμε (βασιζόμενοι πάντα σε ιστορικά στοιχεία),  την ιστορία μας και τον πολιτισμό μας;
Ας μην μας απαντήσουν με το γνωστό, πως η στάση  της Εκκλησίας, απέναντι στον τελειότερο πολιτισμό της Ανθρωπότητας,  είναι σαν τη μέλισσα: ‘Επισκέπτεται όλα τα λουλούδια και παίρνει  ο,τι καλύτερο για να φτιάξει το μέλι.’ Αν  είναι έτσι, δεν έχει τίποτα καλό, ο αρχαίος Ελληνικός τεχνολογικός πολιτισμός, για αυτό αρνήθηκαν να κάνουν αγιασμό (ας μην τα ρίξουν στον ιερέα, ήταν απόφαση  τουλάχιστον σε επίπεδο  μητρόπολης).
Τέτοιου είδους συμπεριφορές, στην καλύτερη περίπτωση, προβληματίζουν τους Έλληνες, για το ρόλο   της Εκκλησίας, ακόμα και σήμερα. Ωθούν τους πολίτες σε διαχωρισμούς. Από την μια μεριά οι ‘Χριστιανοκετρικοί’   και από την άλλη οι ‘Ελληνοκεντρικοί’.
Θεωρούμε ότι  όλοι είμαστε Έλληνες το γένος. Η θρησκεία του καθενός, όποια και να είναι, είναι σεβαστή. Είναι εγκληματικό, σήμερα με τόσους εχθρούς, να οδηγηθούμε σε διαχωρισμούς με βάση τη θρησκεία. Δεν έχουμε αυτή την πολυτέλεια. Ισοδυναμεί με Εθνική καταστροφή. Κάθε τι λοιπόν που ωθεί προς τέτοιου είδους διαχωρισμούς, είναι Εθνικά επιζήμιο. Από όπου δε, και αν προέρχεται θα πρέπει να  καταδικαστεί. Οι Αρχαίοι Έλληνες, ήταν Έλληνες. Και ας μην ήταν χριστιανοί στο    θρήσκευμα.
Το Ελληνικό  Γένος  πρέπει να σώσουμε. Αυτό κινδυνεύει. Ας πιστεύει ο καθένας, ότι θρησκεία θέλει. Μας ενώνει ο Ελληνικός πολιτισμός. Ας μη μας χωρίσουν οι θρησκείες."  

ΟΜΑΔΑ ΠΟΛΙΤΩΝ ΗΛΕΙΑΣ

Δευτέρα 4 Απριλίου 2011

Ο Δημήτρης Πικιώνης στο μουσείο Μπενάκη


«…Ιδού τι πρέπει να γίνει: Η Ελληνική Σχολή είναι εν τω γίγνεσθαι, είναι αδύνατον να μην γίνη. Δεν μας λείπει τίποτε. Ίσως μάλιστα έχουμε απ΄όλα, περισσότερο απ’ ότι μας χρειάζεται: Ο Πικιώνης ανεχώρησε στο Μόναχο, δεν θα μείνει παρά ένα δύο έτη και θαρθη. Αυτό δεν είναι άτομον. Είναι Ελληνισμός ολόκληρος. Ο Ελληνισμός δεν παρήγαγε ποτέ τίποτε μεγαλύτερο τούτου. Πηγαίνει να δη. Αυτός είναι δημιουργός αρχιτέκτων και γλύπτης και ζωγράφος. Δεν θα έλθη να ζωγραφίση τούτο ή εκείνο. Εκ φύσεως γυμνασμένος ως είναι, με το τέλειον αρχαίο πνεύμα, η κάθε του σκέψη διατυπώνεται ως ένας αφορισμός. Θα εκδηλώση τον εσωτερικόν του κόσμον, θα δημιουργήση νέον τύπο ανθρώπου. Μόνον να ζήση, έναν ναόν να κάμη, αυτό αρκεί.
Όταν έλθη συνασπισθήτε όλοι όσοι εργάζεσθε γύρω του. Διότι απαιτείται αναγνώρισις κάθε αξίας και αποκάλυψις προ αυτής, και συννενόησις, και αλληλοενίσχυσις όπως αποτελέσθη μιας δύναμις ήτις θα εργασθή προς τον σκοπό της Ελληνικής Τέχνης….»

Τα παραπάνω με το γνωστό του λυρικό, ηρωικό και Ελληνικό τρόπο γράφει ο Περικλής Γιαννόπουλος σε επιστολή του προς τον Κώστα Χατζόπουλο το 1908 για τον Δημήτρη Πικιώνη.

Για τον Δημήτρη Πικιώνη το μεγάλο δάσκαλο αρχιτέκτονα, γλύπτη και ζωγράφο που η μοίρα του επεφύλαξε να βρεθεί στο τέλος του κλασσικισμού και την αρχή του σύγχρονου χάους όχι μόνο στην αρχιτεκτονική που ήταν το κύριο μέλημα του αλλά και σε πλήθος εκφάνσεων της νεοελληνικής κοινωνίας.

Καλά που πρόλαβα παρά το συνεχές τρέξιμο έστω και την τελευταία στιγμή και επισκέφτηκα την πολύ καλή έκθεση για τον Πικιώνη που διοργάνωσε το Μουσείο Μπενάκη.
Πάρα πολλοί ζωγραφικοί πίνακες του, μια πολύ καλή παρουσίαση με σκίτσα, περιγραφές, κείμενα, για το αρχιτεκτονικό του έργο, αντικείμενα από την ζωή του, όλα πολύ ενδιαφέροντα.

Πιο σημαντικό κατά την γνώμη μου, το πνεύμα του ανδρός που πήγαζε απ΄ όλη την έκθεση, από τις σκέψεις του για την τέχνη, το τοπίο, την αρχιτεκτονική, το πνεύμα του που τον συνέδεσε και με άλλους μεγάλους της εποχής εκτός από τον Περικλή Γιαννόπουλο. Με τον Άγγελο Σικιελιανό μέσα από τις επιστολές του οποίου βλέπουμε τον αμοιβαίο σεβασμό και το κοινό όραμα για την δημιουργία του Δελφικού κέντρου που ποτέ δεν έγινε. Ανδρόνικος, Βενέζης, Μόραλης και πλήθος άλλων μορφών της εποχής παρελαύνουν και ανασυνθέτουν την εικόνα αυτού του μεγάλου και δυστυχώς σε μεγάλο βαθμό ξεχασμένου ανδρός.

Ευτυχώς υπάρχει ακόμα ο περίπατος στον λόφο του Φιλοπάππου και κάθε νεοέλληνας που ξεκινάει από τον Λουμπαρδιάρη για μια βόλτα στην περιοχή, αναγκαστικά περπατάει στα βήματα του Πικιώνη. Ίσως υποσυνείδητα να περνάει και σε εμάς σήμερα τους απλούς περιπατητές λίγο από το πνεύμα και την αγωνία του για την σωτηρία του Αττικού τοπίου, για την αρμονική συνέχιση της παράδοσης στο σήμερα και το αύριο, για την ουσία της τέχνης.

..Ήθελα να ζωγραφίζω ολομόναχος. Όχι μόνο γιατί ένας δεν είναι πρόθυμος πάντα να δείξει εις τους άλλους τις ενδεχόμενες αδυναμίες του, μα γιατί η τέχνη ήταν για μένα θρησκευτική πράξη ευλάβειας και λατρείας προς την Μητέρα Φύση, και την ιερότητα τούτη κίνδυνος θα’ ταν η αμάθεια των πολλών να προσβάλει…

…Μόνο η κατανόηση των νόμων της τέχνης και των Σχημάτων της θα σε οδηγήσει στην κατανόηση της λαικής-αυθόρμητης τέχνης του τόπου σου, και τότε η προσκόλληση σου – από συναισθηματικούς σου λόγους – στην λαική σου τέχνη θα σε οδηγήσει στην Τέχνη. Πρέπει να είμαστε ικανοί να ξεχωρίζουμε την Τέχνη σε καθετί, είτε παλιό ‘ναι αυτό, είτε και προσπάθεια γι΄αυτήν ακόμα, για να μπορέσουμε να νιώσουμε βαθιά. Η εποχή μας είναι τόσο φτωχιά που είναι πρέπον να σκύψουμε και να μαζέψουμε και τα τελευταία ψιχουλάκια που σ’ αυτά πάνω ζει το Σχήμα.

..Ήταν φορές που αισθανόμουν πως εις τα θεμέλια που εισχωρούσαν βαθιά στην γή, εις τους ογκώδεις τοίχους και τις κάμαρες των, ήταν η ψυχή μου μια απ’ τις πολλές πέτρες που εντοιχίζονταν εις το ανώνυμο πλήθος των…

Για όσους ενδιαφέρονται παραπάνω ενδεικτικά να κοιτάξουν τον
εξαιρετικό κατάλογος της έκθεσης που υπάρχει στο μουσείο
την έκδοση του ΜΙΕΤ με την συλλογή κειμένων του Πικιώνη
η και τις 2 ομιλίες του στην σχολή αρχιτεκτόνων του πολυτεχνείου το 65 που εξέδωσαν σε μια εξαιρετική έκδοση οι εκδ Μέλισσα

Ελληνική Γαμήλια Τελετή - Hellenic marriage ritual

Χωρίς πολλά λόγια στο παρακάτω βίντεο μια απόδειξη πώς μπορεί ο πολυθεϊσμός να υπάρξει σήμερα, υπέροχος, σύγχρονος και παραδοσιακός. Και στα δικά σας οι ανύπαντροι


Θα ξεφύγει ο πολυθεισμός στην Ελλάδα απο τα κλισέ;

Για πολλά χρόνια στην Ελλάδα, η εικόνα για τον πολυθεϊσμό έτσι όπως τουλάχιστον αυτή παρουσιάζετε απο τα ΜΜΕ, δικαίως η αδίκως (συνήθως) είναι τις περισσότερες φορές διαστρεβλωμένη και γεμάτη κλισέ προερχόμενα απο 'αντίπαλες ιδεολογίες'. Το στοιχείο της γραφικότητας μοιάζει να είναι η μόνιμη απειλητική ταμπέλα για όποιον τολμήσει να δηλώσει πολυθεϊστής, μαζί με όλα τα άλλα συνήθως προσαρτώμενα που ως επι τω πλείστων προέρχονται απο άγνοια και έλλειψη διάθεσης έρευνας.

Κάπου κάπου όμως, κάποιος προσπαθεί να ρίξει μια πιο σοβαρή ματιά στο ζήτημα και ξεπερνώντας το πρώτο σοκ - ώχ αυτοί δεν είναι γραφικοί - κάνει μια προσπάθεια να προσεγγίσει πιο σοβαρά την ουσία.
Μια τελευταία τέτοια προσπάθεια νομίζω είναι εμφανής στο παρακάτω καλό άρθρο του Δ.Ρηγόπουλου απο την Καθημερινή το οποιό και αναδημοσιεύω



Σε τι ακριβώς πιστεύουν οι πολυθεϊστές;
Μια συζήτηση με έναν τριαντάχρονο που γκρεμίζει στερεότυπα γύρω από το τι πρεσβεύουν οι θιασώτες της «ελληνικής θρησκείας»
Του Δημητρη Pηγοπουλου

Εχω απέναντί μου ένα «πολυθεϊστή». Το γράφω λες και μιλάω για κάποιον εξωγήινο, αλλά στο φτωχό μου το μυαλό οι «πολυθεϊστές» είναι κάποιοι μάλλον αλλόκοτοι τύποι που παίρνουν τα όρη και τα βουνά συμμετέχοντας σε βουκολικού περιεχομένου τελετές ντυμένοι με χλαμύδες και σανδάλια. Αλλά ο νέος άντρας, κοντά στα 30, που του έχω ήδη μιλήσει αρκετές φορές στο τηλέφωνο δεν έχει την παραμικρή σχέση με το στερεότυπο. Τίποτα πάνω του δεν προδίδει ότι ανήκει σε αυτό το άγνωστο τοις εκατό του ελληνικού πληθυσμού που δηλώνουν θιασώτες της «ελληνικής θρησκείας», όπως αποκαλούν οι ίδιοι τον ελληνικό πολυθεϊσμό.

Οταν μιλήσαμε για πρώτη φορά ήταν παραμονές της συγκέντρωσης, στις 13 Μαρτίου, υπέρ της προστασίας και ανάδειξης του βωμού των 12 θεών, μεγάλο τμήμα του οποίου ήρθε στο φως κατά τη διάρκεια της ανακαίνισης της σιδηροδρομικής γραμμής των ΗΣΑΠ στο ύψος της Αρχαίας Αγοράς. Η φωνή του ήταν πάντα ψύχραιμη, ακόμα κι αν πίστευε ότι αυτό που τελικά δρομολογείται σήμερα (η κατάχωση των ευρημάτων) είναι ένα μικρό έγκλημα. Στην τρίτη ή στην τέταρτη τηλεφωνική μας επικοινωνία, μου αποκάλυψε ότι ήταν κι αυτός «πολυθεϊστής». Προσπάθησα να μην του δείξω την έκπληξή μου, αλλά εκείνη τη στιγμή μπήκε ο σπόρος της περιέργειας.

Δεν είναι «γραφικοί»
Οι Ελληνες πολυθεϊστές ή «δωδεκαθεϊστές» («υποτιμητικός όρος που χρησιμοποιεί για μας η Εκκλησία») ή «αρχαιολάτρες» (σε ένα πολύ ευρύτερο πλαίσιο) δεν είναι σίγουρα κάποιοι «γραφικοί» τύποι που αντί να πιστεύουν στον Χριστό ή στον Μωάμεθ δοξολογούν τον Διόνυσο ή τον Πάνα. Εδώ υπήρχε, υπάρχει κάτι βαθύτερο, καθόλου άσχετο ή ασύνδετο με τα όσα περνάει η χώρα τα τελευταία χρόνια. Γιατί, ναι, οι κοινότητες των πολυθεϊστών αυξάνονται και πληθύνονται, αν και κανείς δεν είναι σε θέση να δώσει επίσημα στοιχεία. Ως μη αναγνωρίσιμη θρησκεία, δεν υπάρχουν επίσημα πουθενά κι αυτός είναι ένας μεγάλος πόνος.

Αρχικά η κουβέντα μας περιστρέφεται στα «βασικά» του πολυθεϊσμού. Γρήγορα καταλαβαίνω ότι το θεολογικό μέρος του πολυθεϊσμού είναι τοποθετημένο και ενταγμένο σε ένα ευρύτερο σύστημα αξιών και αντίληψης των πραγμάτων με φόντο την ιδιαίτερη σχέση με τη Φύση. Δεν υπάρχει ιερό βιβλίο, δεν υπάρχουν, επομένως, δογματικές θέσεις ή ένας αυστηρός ηθικός κώδικας ή η διάσταση του Καλού και του Κακού ούτε υφίσταται μετά θάνατον τιμωρία. Η έννοια της πίστης είναι πολύ πιο χαλαρή, ενώ υπάρχει περιθώριο πολλαπλών αναγνώσεων. Για παράδειγμα, ένας πολυθεϊστής μπορεί να πιστεύει στην ομηρική αντίληψη του Αδη κι ένας άλλος να πιστεύει στη μετενσάρκωση ακολουθώντας τον ορφικό κύκλο και τους Πυθαγορείους. Οι αξίες στις οποίες πιστεύει ένας πολυθεϊστής (η αξία της δικαιοσύνης, της ανδρείας κ. λπ.) εκπορεύονται περισσότερο από φιλοσοφικές έννοιες συνδεδεμένες με συγκεκριμένους θεούς. Είσαι ελεύθερος να πιστεύεις σε όποιους θεούς επιλέξεις εσύ. Μπορεί οι 12 θεοί του Ολύμπου να είναι μια βασική «μαγιά», αλλά εξίσου «βασικοί» θεωρούνται και ο Διόνυσος, ο Ασκληπιός, ο Πάνας και όχι μόνον. Η επιλογή είναι μια βαθιά προσωπική υπόθεση που έχει να κάνει με την προσωπικότητά σου και το πλαίσιο της ζωής σου. Αν ζεις στην Αθήνα, όπως οι περισσότεροι πολυθεϊστές, το να εξυμνείς τον τραγοπόδαρο θεό των βοσκών, τον θεό Πάνα, είναι μάλλον κάπως παράδοξο. Αντίθετα, η θεά Αθηνά έχει περισσότερες ελπίδες.

Το εορτολόγιο
Η στενή σχέση με τη Φύση και την αγροτική ζωή υπαγορεύει ένα εξαιρετικά πλούσιο εορτολόγιο. Για τους πολυθεϊστές ο μήνας αρχίζει με τη Νέα Σελήνη, ακολουθούν, λοιπόν, ένα σεληνιακό εορτολόγιο που καθορίζεται από τον κύκλο των εποχών. Μεγάλες γιορτές, επίσης, θεωρούνται οι Ισημερίες και τα Ηλιοστάσια (εαρινά και χειμερινά), ενώ ορισμένες μας έρχονται απευθείας από την αρχαιότητα: Ολυμπιακοί Αγώνες, Ηρεια, Νέμεα, Ανθεστήρια, Μεγάλα Διονύσια κ. λπ.
Ο νέος άντρας που έχω απέναντί μου συμμετέχει κάθε Κυριακή σε πολυθεϊστική τελετή. «Οι τελετές μας είναι συνδεδεμένες με την ύπαιθρο. Κάθε δεύτερη Κυριακή, τελετή πραγματοποιείται στο Ηρώον Μουσαίου κάτω από το μνημείο του Φιλοπάππου». Οσο για τα ρούχα, δεν υπάρχει επίσημος ενδυματολογικός κανόνας. Μπορείς να πας με χλαμύδα, μπορείς να πας με κουστούμι, κανείς δεν θα σου πει τίποτα. «Εχει να κάνει με το πώς αισθάνεσαι. Από ’κει και πέρα, είσαι ελεύθερος. Υπάρχουν πολυθεϊστές που θεωρούν την αρχαιοπρεπή εμφάνιση υποχρεωτική και άλλοι οι οποίοι αντιμετωπίζουν το ίδιο ακριβώς θέμα πολύ διαφορετικά». Οσο για τις πιθανές πολιτικές υποδηλώσεις, είναι εύκολο να συνδέσεις τον πολυθεϊσμό με εθνικιστικούς ή ακροδεξιούς κύκλους. «Υπάρχουν τα πάντα, όπως σε κάθε κομμάτι της κοινωνίας, από την Ακρα Αριστερά μέχρι την Ακρα Δεξιά. Προσωπικά, εγώ που δεν ανήκω σε κανένα άκρο καταλογίζω στην Αριστερά ευθύνη γιατί άφησε τα σύμβολα του αρχαίου πολιτισμού να γίνουν αντικείμενα καπηλείας από την Ακρα Δεξιά»...

Tο πάθος για τον βωμό
Βράδυ Δευτέρας και ο κόσμος που σουλατσάρει στην οδό Αδριανού, λιγοστός. Μπορεί η θερμοκρασία να έχει ανεβεί, η μέρα να έχει μεγαλώσει, αλλά με το που πέφτει η νύχτα βάζει ψύχρα. Ολα μέχρι εδώ «κανονικά» για την ημέρα και την εποχή. Μόνο στην είσοδο της Αρχαίας Αγοράς η εικόνα δεν είναι η συνηθισμένη. Κόσμος μαζεμένος με φόντο πανό πολυθεϊστών εναντίον της κατάχωσης του τμήματος του βωμού των 12 θεών. Τις τελευταίες ημέρες είχε σημάνει συναγερμός στις τάξεις των πολυθεϊστών, καθώς κυκλοφορούσαν φήμες για εσπευσμένη κατάχωση των ευρημάτων πριν από την έκδοση σχετικής υπουργικής απόφασης. Αλλά η απόφαση της προηγούμενης εβδομάδας από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο υπέρ του τρόπου της κατάχωσης κλόνισε την αποφασιστικότητα των ανθρώπων που αντιμετωπίζουν ως βαρβαρότητα τη μη ανάδειξη ενός ιερού, για τους ίδιους, μνημείου.

«Από τη στιγμή που ο Γερουλάνος θα υπογράψει τη γνωμοδότηση του ΚΑΣ, η ιστορία θα έχει και τυπικά τελειώσει», μου λέει απογοητευμένος μέλος μιας λατρευτικής κοινότητας πολυθεϊστών. «Ο, τι και να κάνουμε θα είμαστε εμείς οι παράνομοι, ενώ μέχρι πριν από λίγες ημέρες ίσχυε το αντίθετο». Δεν αποκλείεται η Δευτέρα να ήταν η τελευταία ολονυχτία. Πάντως, η ιστορία του βωμού λειτούργησε συσπειρωτικά για τις κοινότητες των Ελλήνων πολυθεϊστών. Παλιές διαιρέσεις και εχθρότητες μπήκαν στην άκρη για χάρη του κοινού σκοπού. Οσο για το πάθος με το οποίο υπερασπίστηκαν τον βωμό, έχει κι αυτό την εξήγησή του. Μιλώντας με πρωταγωνιστές του αγώνα του τελευταίου μήνα, συνειδητοποιείς εύκολα ότι το συγκεκριμένο θέμα ήταν αυτό που ξεχείλισε το ποτήρι της αγανάκτησης ενός κόσμου που αισθάνεται περιθωριοποιημένος και καταπιεσμένος. «Με αφορμή τον βωμό, που είναι από μόνο του ένα εξαιρετικά σημαντικό θέμα, εκφράστηκε μια αντίδραση που έχει να κάνει σε σημαντικό βαθμό με τον τρόπο που μας αντιμετωπίζει η ελληνική πολιτεία. Αποσυμπιέστηκαν θυμός και οργή, θαμμένα για πολύ καιρό»...

ΕΚΑΤΗ η θεά των πυρσών


Είχα αναφερθεί λίγο καιρό πριν σε ένα άρθρο μου για την Εκάτη που δημοσίευε το περιοδικό Mystery στο πλαίσιο ενός γενικότερου αφιερώματος για την θεά. Παρακάτω θα βρείτε το άρθρο στην αρχική του μορφή πριν την επιμέλεια των συντελεστών του περιοδικού μιας και αξίζει να πάρετε το τεύχος μόνο και μόνο για τις βελτιώσεις στο κείμενο και τις φωτό.



Η ΚΟΡΗ ΤΩΝ ΠΥΡΣΩΝ
Απ’ όλες τις πανελλήνιες θεότητες των οποίων η λατρεία και η αναγνώριση από τον λαό ήταν διαδεδομένη σε όλο τον Ελληνικό κόσμο, αυτή που ταλαιπωρεί περισσότερο τους μελετητές φαίνεται να είναι η ‘σκοτεινή’ Κόρη, η Εκάτη.  Η θεά μοιάζει να είναι πάντα καλυμμένη με ένα πέπλο μυστηρίου, το οποίο οι ήδη από τα αρχαία χρόνια αντιφατικές συγγραφικές αναφορές, τα λιγοστά αρχαιολογικά ευρήματα καθώς και ο μυστηριακός χαρακτήρας της λατρείας της δεν μας βοηθούν να ανασηκώσουμε.  Είναι η θεά, η παρθένος Κόρη με τους Πυρσούς που συντροφεύει την Περσεφόνη, είναι η ισχυρή Τιτανίδα με δύναμη πάνω σε ουρανό Γή και θάλασσα, η μήπως η αρχετυπική μορφή των μαγισσών που μέχρι και σήμερα  άλλους εμπνέει και άλλους τρομοκρατεί; Στο παρόν άρθρο θα προσπαθήσουμε βουτώντας στις αρχαίες πηγές και την σύγχρονη έρευνα να ρίξουμε λίγο φώς σε αυτά τα ερωτήματα που συνήθως περιβάλλουν την θεά, με σκοπό να γίνει ίσως πιο αυθεντικά προσιτή, στους και σήμερα υπαρκτούς ‘υπηρέτες’ της. 

ΚΑΤΑΓΩΓΗ
Αν και το όνομα της θεάς είναι προφανώς Ελληνικό, το θηλυκό του επιθέτου Έκατος που αποδίδεται και στον Απόλλωνα και συνήθως εξηγείται ως σύντμηση του Εκατηβόλος (αυτός που βάλει από μακριά), οι μελετητές ερίζουν για την καταγωγή της με τους περισσότερους να δέχονται μια μη Ελληνική, με επικρατέστερη την Ασιατική  ( από την Καρία ) καταγωγή. Ο Farnel ‘βλέπει’ μια θρακική βόρεια καταγωγή πιο πιθανή. Ακόμα πιο ενισχυμένη φαίνεται η άποψη που αποδίδει σε μη ελληνική καταγωγή κυρίως τον ‘υποχθόνιο’ χαρακτήρα της θεάς τον οποίο συνοδεύουν από την αρχαιότητα πρακτικές, όψεις και τελετές που μοιάζουν να βρίσκονται στην περιφέρεια της Ελληνικής λατρευτικής πρακτικής και αντίληψης.

ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ
Παρά την ευρεία αναγνωρησιμότητα της θεάς, δεν υπάρχει μυθικός κύκλος αφιερωμένος σε αυτήν (γεγονός που ενισχύει τις ανωτέρω αντιλήψεις των μελετητών) και οι μυθολογικές αναφορές που έχουμε είναι συνήθως μεταγενέστερες και πάντα σε συνάρτηση με άλλες ‘βασικότερες’ θεότητες τις οποίες η Εκάτη μοιάζει να συνοδεύει. Παρ’ όλα αυτά και για να ενισχυθεί ο δύσκολος και αντιφατικός χαρακτήρας  της  οι πρώτες μας πηγές ( είτε γραπτές είτε από την αρχαιολογία)  είναι σαφέστατα Ελληνικές.
Έτσι αν και τα Ομηρικά Έπη αγνοούν την θεά, υπάρχει εκτεταμένη αναφορά – η έκταση και ο χαρακτήρας της οποίας σε συνάρτηση με την απουσία από τα έπη περιπλέκουν ακόμα περισσότερο την κατάσταση- στην θεογονία του Ησίοδου που αποτελεί και την πρώτη φιλολογική αναφορά σε αυτή. Στο έργο του λοιπόν ο ‘θεολόγος’ ποιητής αφιερώνει,  σε μια πρωτοφανή παρέκβαση της αφηγούμενης ιστορίας,   πάνω από 50 στίχους (εξαιρετικά ενδιαφέρον αν σκεφτούμε πως σε δύο στίχους στο υπόλοιπα ποίημα ο Ησίοδος μπορεί να έχει ‘περάσει’ 4-5 θεούς) για την Εκάτη.
Εκεί μαθαίνουμε πως η θεά είναι κόρη των τιτάνων Πέρση : Περσεία και Αστερίας , γενεαλογία την οποία ακολουθούν και οι μετέπειτα μυθολόγοι με κάποιες μικρές εξαιρέσεις πχ Αρισταίος/Αστραίος ο πατέρας ( κατά τον Φερεκύδη) , Νύξ η μητέρα (σύμφωνα με τον Βακχυλίδη) που απλά ενισχύουν την ουσιαστική σύνδεση της θεάς με την παλαιά γενιά την νύχτα και το νυχτερινό φώς. Με αυτή την καταγωγή η θεά συγγενεύει με τον Απόλλωνα και την Άρτεμη –με την οποία καθ’ όλη την αρχαιότητα εν πολύς ταυτίζεται,  καθώς η Φοίβη είναι μητέρα της Αστερίας και της Λητούς. Εν συνεχεία ο Ησίοδος μας πληροφορεί πως η θεά τιμήθηκε όσο κανείς άλλος από τον πατέρα των θεών και των ανθρώπων Δία – καθώς είχε πάρει το μέρος του – και έτσι διατήρησε τις εξουσίες που είχε και πριν την Τιτανομαχία.

Σε αυτές περιλαμβάνονται σύμφωνα με τον Ησίοδο:
·         Εξουσία σε τρία μέρη του κόσμου. Ουρανό, Θάλασσα και χθόνα, εδώ εννοείται η γή χωρίς να σχετίζεται με τον μετέπειτα ‘υποχθόνιο’ χαρακτήρα της : Ουρανία, Χθονία, Ειναλία
·         Δύναμη να δίνει νίκη και δόξα στους πολεμιστές στο πόλεμο (Άρης, Αθηνά κτλ)
·         Παραστέκεται στους αθλητές (Δίας, Άρης, Ήρα κτλ)
·         Στέκεται πλάι στους βασιλιάδες στις δίκες (Δίας, Αθηνά)
·         Βοηθάει στις αγορές τους ρητορικούς λόγους (Ερμής, Δίας)
·         Μαζί με τον Ποσειδώνα προστατεύει τους ναυτικούς και δίνει καλές ψαριές (Ποσειδώνας) : Ειναλία
·         Παραστέκεται στους ιππείς (Ποσειδώνας)
·         Μαζί με τον Ερμή κάνει τα κοπάδια να αυξάνονται (Ερμής)
·         Παραμένει τροφός των νέων όπως την όρισε παλαιότερα ο Κρόνος (Δήμητρα, Αρτεμις, Ειλειθύια) :  Κουροτρόφος
·         Έχει την δύναμη να αρνηθεί όλα τα παραπάνω στους θνητούς που δεν την τιμούν

Με την παραπάνω απλή καταγραφή υπό μορφής λίστας των δυνάμεων/ιδιοτήτων που αποδίδει στην θεά ο Ησίοδος εύκολα παρατηρούμε εξ΄ αρχής όχι μόνο τον πολύπλευρο συχνά αντιφατικό χαρακτήρα της θεάς αλλά και δύο ακόμα ενδιαφέροντα σημεία. Πρώτον πως οι δυνάμεις τις αφορούν περίπου όλο το θεικό φάσμα και επικαλύπτονται με βασικά χαρακτηριστικά Ολυμπίων θεοτήτων και δεύτερον  πως απουσιάζει η περισσότερο γνωστή και κύρια θα λέγαμε μετέπειτα σχέση της με τον κάτω κόσμο και τους νεκρούς.
Αυτή η σχέση αρχίζει να φαίνεται με την δεύτερη βασική μυθολογική αναφορά για την θεά που βρίσκεται στον Ομηρικό ύμνο προς την Δήμητρα που ταυτόχρονα αποτελεί και μια ποιητική αναφορά του μυθικού πλαισίου στο οποίο είχαν κτιστεί τα Ελευσίνια μυστήρια.

Σύμφωνα λοιπόν με τον Ομηρικό ύμνο όταν ο Πλούτωνας απήγαγε την Περσεφόνη Η Εκάτη από την σπηλιά της, ήταν η μόνη που άκουσε της κραυγές και έγινε μάρτυρας του γεγονότος, όπως ακριβώς ο Ήλιος από τον ουρανό ήταν ο μόνος που είδε την αρπαγή. Αυτή βρήκε την Δήμητρα να περιπλανάτε και την ενημέρωσε για το γεγονός : Άγγελος , αυτή παρέστει στον διακανονισμό που επέβαλε ο Δίας, αυτή συντρόφευσε την Περσεφόνη από τον κάτω κόσμο  με τις δύο δάδες της πίσω στην μητέρα της (όπως ο Ερμής την συντροφεύει στην επιστροφή πίσω) και αυτή έκτοτε αποτελεί πιστή σύντροφο της τους μήνες που η Κόρη βρίσκεται στον ‘πάνω κόσμο’.

Ο ύμνος αυτός μας φέρνει σε επαφή σιγά σιγά με τον άλλο χαρακτήρα της θεάς τον επικρατέστερο κρατώντας όμως ακόμα τον ‘φωτεινό’ της χαρακτήρα καθώς η Δαδοφόρος θεά είναι αυτή που οδηγεί την Περσεφόνη στον πάνω κόσμο. Υπάρχουν αρκετοί ακόμα συνήθως επεξηγηματικοί/λατρευτικοί μύθοι της Εκάτης, όπως αυτός που την συνδέει με την Ιφιγένεια, ή αυτός που εξηγεί πως η Εκάβη μεταμορφωμένη σε σκύλα έγινε η ακόλουθος της κτλ στους οποίους όμως δεν θα επεκταθούμε καθώς είναι δευτερεύοντες.

ΜΥΣΤΗΡΙΑΚΗ ΛΑΤΡΕΙΑ
Η παραπάνω όμως εικόνα, αυτή μιας Κόρης με  κοντό χιτώνα (ως η Άρτεμις, παρθένος με την οποία συχνά συγχέεται) και με δύο Πυρσούς στα χέρια είναι και η επικρατέστερη στην κλασσική αρχαιότητα για την Εκάτη. Με αυτήν την εικόνα και ρόλο σχετίζεται και με τα Ελευσίνια μυστήρια στα οποία έχει ενδιαφέρον να αναγνωρίσουμε μια διαφορετική τριάδα της θηλυκής θεότητας από αυτήν που αργότερα διαμορφώθηκε. Γιατί εκεί που την Ρωμαϊκή εποχή με την σεληνιακή λατρεία της Αρτέμιδος Diana ( η οποία δεν υπάρχει τους Ελληνικούς χρόνους. Επιπροσθέτως η πρώτη και σπάνια αναφορά που σχετίζει την Εκάτη με την Σελήνη και την αναφέρει ως Αρτεμη-Εκάτη είναι από τον Αισχύλο), έχουμε την τριάδα Diana, Proserpina, Εκάτη όπως ανάλογα πολύ αργότερα έχουμε και την γνωστή τρίμορφη σχέση που χρησιμοποιεί ο νεοπαγανισμός Maiden(κόρη), Mother(μητέρα), Crone(γριά), στην ελληνική εικονογραφία και στο μυθικό υπόβαθρο των ελευσινίων η Εκάτη δείχνει να κατέχει την θέση της Κόρης. Κόρη/Εκάτη, Νύμφη/Περσεφόνη, Μητέρα/Δήμητρα.
Όμως η σχέση της Εκάτης με τα μυστήρια αν και μοιάζει να αρχίζει στην Ελευσίνα δεν σταματά εκεί. Οι φιλολογικές και αρχαιολογικές αναφορές μας τοποθετούν την θεά ενδεικτικά :
·         στα μυστήρια των Καβείρων στην Σαμοθράκη (εδώ έχει ενδιαφέρον να επισημάνουμε τον θαλασσινό χαρακτήρα που της αποδίδει ο Ησίοδος καθώς οι πιο βασικές μας αναφορές για τα Καβείρια τα σχετίζουν με τους ναυτικούς και ναυαγούς και την θάλασσα),
·         σε μυστήρια της θεάς καθώς και εκτεταμένη λατρεία της στην Αίγινα
·         ως ανωτέρω στην Σικελία
·         σε κυρίαρχη : Ηγεμόνη θεά με μυστηριακή λατρεία στην Λαγίνα πόλη της Καρίας η οποία αποτέλεσε μέγα θρησκευτικό κέντρο της περιοχής την εποχή των Σελευκιδών, εποχή κατά την οποία η θέα αναγνωρίζεται ως Κλειδούχος, και Κλειδοφόρος (βλ. πηγές)

Αυτή η εξέχουσα σχέση της Εκάτης με πληθώρα μυστηριακών λατρειών συνεχίστηκε μέχρι την ύστερη αρχαιότητα. Σε όλο αυτό το διάστημα φαίνεται πως η θεά συσχετίστηκε η ακόμα και ταυτίστηκε με πολλές  άλλες σημαντικές θεότητες, όπως την Ρέα, την Βενδίς, την μητέρα των  θεών Κυβέλη κα τοπικές πολλές φορές θεότητες. Αποκορύφωμα αυτής της μυστηριακής σχέσης σίγουρα υπήρξε ο πρωτεύον ρόλος που της επιφύλαξαν τα γνωστά μυστηριακά κείμενα με τίτλο ‘Χαλδαικοί χρησμοί (ή λόγια)’, στα οποία η Εκάτη είναι  η μία εκ των δύο βασικών κοσμολογικών αρχών των θεουργών (η ψυχή του κόσμου) και αναγορεύεται σε Σωτήρα.

Η επιρροή των Χαλδαικών λόγων στους νεοπλατωνικούς και την θεουργία, εν πολύς διαμόρφωσε και την εικόνα της Εκάτης σε όλους τους μυστηριακούς κύκλους μετά το τέλος της αρχαιότητας δίνοντας μας μια αρκετά διαφοροποιημένη εικόνα σε σχέση με αυτή της πολιτειακής και λαϊκής λατρείας της κλασσικής αρχαιότητας

Λαϊκή-πολιτειακή Λατρεία                                                                                
Από τα ανωτέρω έχει ήδη αρχίσει να διαφαίνεται όχι μόνο ο πολύπλευρος χαρακτήρας της θεάς και η σχέση της με άλλες θεότητες με τις οποίες συχνά έχουμε ταύτιση, συγκερασμό και θεοκρασία αλλά κυρίως η διαδεδομένη σε αυτήν ‘λαϊκή πίστη’, χαρακτηριστικά της οποίας θα εξετάσουμε παρακάτω δίνοντας κυρίως βάση σε αυτά που παρουσιάζονται εντονότερα στην παραδοσιακή Ελλάδα.

Η Εκάτη ως φύλακας
Έτσι κάπως διαφοροποιημένος με το πώς σκιαγραφείτε στις παραπάνω περιπτώσεις, ο πρώιμος χαρακτήρας της θεάς, όπως αυτός μας παρουσιάζεται σε πολιτειακές λατρείες, όπως στην Αθήνα όπου τιμάτε ως Επιπυργιδία με ναΐσκο στην Ακρόπολη πλάι στην Αθηνά Νίκη, είναι αυτός μιας θεότητας που φυλάει και προστατεύει, μιας αποτροπαϊκής θεάς.

Ως Εκάτη Προπυλαία, Προθυραία και Ανταία λοιπόν, η θεά εκδηλώνεται με αυτόν τον χαρακτήρα και προστατεύει τα οριακά σημεία, τις πύλες, τις πόρτες των σπιτιών, σηματοδοτεί τα όρια του ανθρωπίνου και ως δυνατή, φοβερή Κόρη, διώχνει κάθε τι κακό. Εδώ η θεά λειτουργεί σαν ένα γοργόνειο και έχουμε μετέπειτα και αναφορές φιλολογικές και εικονογραφικές που την παρουσιάζουν με αυτό τον τρόπο, άγρια και επικίνδυνη: Βριμώ, με φίδια γύρω της, κρατώντας μαχαίρια και συντροφευμένη από το ιερό της ζώο τον κύνα.

Κατ’ αυτό τον τρόπο η θεά φυλάει και τα τρίστρατα, μαγικά σημεία στην σκέψη των περισσοτέρων πολυθειστικών λαών όπου συχνά αποτελούν πύλες μεταξύ του κάτω κόσμου και του δικού μας από τις οποίες εισέρχονται οι νεκροί: Ενοδία και Τριοδίτη. Εκεί με απλές αρχικά στήλες, τα Εκατεία, που παρουσιάζουν μεγάλη συνάφεια και με τις αντίστοιχες του Ερμή για τα σταυροδρόμια καλείται η θεά ως φύλακας των ορίων. Ίσως από κει να πηγάζει και η καθιερωμένη μετέπειτα απεικόνιση της ως Τρίμορφη, ή και Τρικέφαλη, την οποία πρώτος της απέδωσε παραστατικά όπως πληροφορούμαστε ο Αλκαμένης.

Αν και αυτή η τρίμορφη παράσταση έμμενε να καθιερωθεί και να μείνει η πιο γνωστή αργότερα,  για την παραδοσιακή Ελλάδα παραμένει πιο συνήθης η απεικόνιση της ως απλή κόρη. Αντιστοίχως η θεά βρίσκεται στα σπίτια και την οικιακή λατρεία, όπου ανάλογες στήλες ή τρίμορφες απεικονίσεις της, επιστρατεύονται στις εισόδους των οίκων για προστασία. 

Λατρεία
Τα τρίστρατα και οι πύλες σπιτιών και πόλεων είναι και τα σημεία που βρίσκουμε κυρίως τους ‘υπηρέτες’ της θεάς να την λατρεύουν. Ξεκινώντας από την καθημερινή φροντίδα της οικιακής Εκάτης, φτάνουμε στις πιο ειδικές περιπτώσεις, των φημισμένων Δείπνων της Εκάτης, τα Εκαταία Δείπνα, στα τρίστρατα. Εκεί,  ακριβώς πριν την αρχή του κάθε νέου σεληνιακού μήνα, την τελευταία εκ των αποφράδων ημερών χωρίς σελήνη, ακριβώς πριν την νουμηνία, βρίσκουμε τους ανθρώπους να της εναποθέτουν  σκεύη με προσφορές και φαγητό (το οποίο συνήθως κατανάλωναν τα σκυλιά της ή και περιπλανώμενοι επαίτες ). Μάλλον αργότερα και όταν ενισχύθηκε ο σεληνιακός της χαρακτήρας έχοντας μερική ταύτιση με την Αρτέμιδα έχουμε ακόμα μια περίπτωση μηνιαίας λατρευτικής πρακτικής κατά την Πανσέληνο, όπου προσφέρονται στρογγυλά γλυκίσματα με ένα κερί πάνω τους (παρατηρούμε εικόνα που ταυτίζεται με τις σημερινές εορταστικές τούρτες), αμφιφών (με δύο κεριά για την Μουνυχία Αρτέμιδα).

Τέλος εικάζεται και λατρεία προς την θεά σε νεκρικές τελετές, βρίσκουμε εξ’ άλλου και το επίθετο Τυμβιδία στον ορφικό ύμνο, και ίσως με αυτόν το χαρακτήρα της χθόνιας θεάς να τιμάται και ως Κουροτρόφος. Μάλιστα βρίσκουμε και θεσμοθετιμένη λατρεία της ως Άρτεμη-Εκάτη Κουροτρόφος στον δήμο της Ερχείας. Μέσω των διαφορετικών λατρευτικών πρακτικών και απεικονίσεων που μας έχουν παραδοθεί για την θεά, μπορούμε να καταρτίσουμε και τον παρακάτω πίνακα με αφιερώματα και σύμβολα της.

Σύμβολα – Ιέρεια – προσφορές
Σκύλος, ταύρος, αγριόχοιρος, φίδι, άλογο, νυφίτσα, ποντικός, μπαρμπούνι.
Μήλο, ρόδι, φύλλα δρυός, αμφιφών, αυγό, σκόρδο, κυπαρίσσι, ίταμος ( ίσως γνωστότερο σε αρκετούς με την αγγλική ονομασία yew ).
Εγχειρίδιο, κλειδί, φιάλη, τρίαινα, τρίστρατο, νέα σελήνη, διπλές δάδες.

Θεά του κάτω κόσμου και της μαγείας
Η σχέση όμως που έμελε να καθορίσει εν πολύς τον μετέπειτα  χαρακτήρα της θεάς μέχρι ακόμα και τις ημέρες μας είναι αυτή με τον κάτω κόσμο και τους νεκρούς. Σιγά σιγά ο χαρακτήρας αυτός ενισχύθηκε με αποτέλεσμα ως άλλη Περσεφόνη, η Εκάτη να γίνει μια σκοτεινή βασίλισσα του κάτω κόσμου. Αυτή είναι λοιπόν η κλειδούχος της πύλης του κάτω κόσμου ( και έχει το κλειδί της αλυσίδας που συγκρατεί τον Κέρβερο), αυτή μπορεί να οδηγήσει τα φαντάσματα και τις Κήρες στον κόσμο μας ( η και να αποτρέψει κάτι τέτοιο ).
Για την παραδοσιακή πολυθεϊστική σκέψη η μαγεία και οι μαγικές δυνάμεις πηγάζουν ή χρειάζονται ως διάμεσο το μη ανθρώπινο και ισχυρό που όμως είναι ταυτόχρονα προσβάσιμο και αυτό είναι οι ‘πλείονες’, οι νεκροί, τα φαντάσματα και οντότητες του κάτω κόσμου. Επόμενο ήταν λοιπόν για την Εκάτη να αναλάβει και το ρόλο της θεάς της μαγείας. Φαίνεται πως μια τέτοια σχέση ήταν αρχικά μόνο περιφερειακή αν και ήδη από την πρώιμη κλασσική εποχή βρίσκεται το όνομα της ως χθόνιας θεότητας σε μαγικές πινακίδες και καταδεσμούς. Αυτό που στην πραγματικότητα έπαιξε τον κύριο ρόλο ήταν οι ποιητική παραγωγή των τραγωδών που την συσχέτισαν με τις μεγάλες μάγισσες του αρχαίου φαντασιακού όπως η Μήδεια. Θα λέγαμε πως η δύναμη αυτών των μορφών και έργων ήταν που ‘επέβαλαν’ στην θεά αυτόν τον μετέπειτα καθιερωμένο ρόλο. Έτσι καταλήγουμε στην ύστερη αρχαιότητα και αργότερα, μαζί με τον συγκρητισμό με άλλες μη ελληνικές θεότητες και δυνάμεις το όνομα της να κατέχει πρωτεύουσα θέση, σε καταδεσμούς, στους μαγικούς παπύρους, σε μαγικές τελετές, σε όλες αυτές δηλαδή τις πρακτικές που βρισκόμενες πάντα στα μακρινά σκοτεινά όρια του ελληνικού πολυθεϊσμού  έμελλαν να επικρατήσουν. Βέβαια πια θεότητα άλλη πέραν της Εκάτης θα μπορούσε να είναι αυτή που θα διερρήγνυε τα όρια αυτά.

Πέρα από τα όρια
Η Εκάτη όμως δεν ξεπέρασε μόνο τα προαναφερθέντα όρια στην αρχαιότητα. Κατάφερε έχοντας εξουσία σε ουρανό θάλασσα και γή, όπως ακριβώς μας είχε πει ο Ησίοδος, να περάσει τα όρια του χρόνου και του τόπου και μέχρι τις ημέρες μας να βρει θέση στις καρδιές πολλών και διαφορετικών ανθρώπων, διατηρώντας τον πολυποίκιλο και πολυδιάστατο χαρακτήρα της. Πως μπορεί λοιπόν να προσεγγιστεί μια θεά με αυτόν τον φευγαλέο στην διάνοια χαρακτήρα. Πως μπορεί να προσεγγιστεί όχι μόνο από τους παραδοσιακούς πολυθεϊστές που ακόμα την τιμούν στις νουμηνίες αλλά και από τους ‘πιστούς’ της από το ρεύμα του νέο-παγανισμού και της Wicca για τους οποίους παίζει τόσο σημαντικό ρόλο. Πιστεύω πως η ουσία της θεάς βρίσκεται ακριβώς στον συμπληρωματικό της χαρακτήρα και στις σχέσεις της με τις άλλες μεγάλες θεότητες του Πανθέου μας. Μόνο κατ’ αυτό τον τρόπο εξηγείται όχι μόνο ο πολλές φορές αντιφατικός της χαρακτήρας αλλά και οι προεκτάσεις που κατά καιρούς απέκτησε η εξουσία της. Η Εκάτη θα μπορούσαμε απλά να πούμε πως είναι το συμπλήρωμα του άλλου μεγάλου αγγελιοφόρου, του Ερμή με τον οποίο κατά καιρούς σχετίστηκε και στις μυθικές αναφορές αλλά και σαν ρόλος. Γιατί εκεί που ο Ερμής περνάει τα όρια από Πάνω προς τα κάτω σε μια πορεία Όλυμπος, Γη, Κάτω κόσμος, ή Εκάτη είναι αυτή που τα διασχίζει με την αντίστροφη πορεία Κάτω κόσμος, Γη, Όλυμπος. Η Εκάτη συνδέει τους νεκρούς με εμάς, και εμάς με το θείο κουβαλώντας τις ψυχές και μνήμες, το προγονικό δυναμικό σε εμάς, και τις προσφορές, την θέληση και την δική μας λατρεία στον Όλυμπο. Έρχεται εκεί που την χρειαζόμαστε, σαν αγαπημένη Κόρη, ή μεγάλη ‘μητέρα’ θεά, να συμπληρώσει τα κενά που αφήνουν οι πιο διακριτές ουσίες των άλλων θεοτήτων. Για την φροντίδα της αυτή στο γένος των θνητών της πρέπουν και οι μέγιστες των τιμών. 

Βιβλιογραφία και Πηγές
Εμφανές είναι πως μια τόσο δύσκολη θεϊκή οντότητα όπως η Εκάτη είναι δύσκολο να σκιαγραφηθεί και αναλυθεί πλήρως στην περιορισμένη έκταση ενός μόνο κειμένου. Για τον λόγο αυτό θα παρουσιάσουμε εδώ και την βασικότερη βιβλιογραφία μαζί με ενδεικτικές πηγές για όλο το φάσμα των ιδιοτήτων της θεάς με μικρό σχολιασμό προς βοήθεια του επίδοξου μελετητή.
Βιβλία
1.        The cults of the Greek states, Lewis Richard Farnell: Αν και γραμμένο το προηγούμενο αιώνα το έργο του μεγάλου Ελληνιστή περιέχει δύο πλήρη κεφάλαια για την Εκάτη που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο μέρος των φιλολογικών και αρχαιολογικών δεδομένων της εποχής του.

2.       Hekate in Ancient Greek Religion, Robert Von Rudloff (1999): Ιδιαίτερης αξίας έργο αφιερωμένο στην θεά καθώς δίνει έμφαση σε αυτό που ο συγγραφέας θεωρεί πρωταρχικό ‘φωτεινό’  φρουρητικό χαρακτήρα της θεάς. Χρήσιμο για την εμβάθυνση στον χαρακτήρα της θεάς στον κλασσικό Ελληνικό πολυθεϊσμό


3.        
Hekate Liminal Rites: A Study of the rituals, magic and symbols of the torch-bearing Triple Goddess of the Crossroads, Sorita d'Este (2009): Εξαιρετική συλλογή πηγών, φιλολογικών αποσπασμάτων, αρχαιολογικών ευρημάτων. Με ιδιαίτερη έμφαση στον μαγικό χαρακτήρα της θεάς, τις τελετές της κτλ γραμμένο υπό νεοπαγανιστικό/wicca πρίσμα

<

4.       Hekate Soteira: A Study of Hekate's Roles in the Chaldean Oracles and Related Literature, Sarah Iles Johnston (1990): Όπως ακριβώς περιγράφει ο τίτλος μια πλήρης μελέτη για την Εκάτη στο πλαίσιο των Χαλδαϊκών λόγων, νεοπλατωνικός μυστικισμός και ύστερη αρχαιότητα.


5.       The Goddess Hekate, Stephen Ronan (1992): Συλλογή κειμένων – περιέχει και τα δύο προαναφερθέντα κεφάλαια του Farnell, τους ύμνους της θεάς καθώς και αυτό είναι το πιο ενδιαφέρον ένα κείμενο του K, F Smith για τα δείπνα της Εκάτης κα. Πολλά βασικά κείμενα συγκεντρωμένα


6.     
Restless Dead: Encounters between the Living and the Dead in Ancient Greece Sarah Iles Johnston (1999) και

Greek and Roman Necromancy Daniel Ogden (2001): Γενικότερα έργα που μας παρουσιάζουν όμως τον ειδικότερου ενδιαφέροντος χαρακτήρα της θεάς σε σχέση με τους νεκρούς την μαγεία, την νεκρομαντεία κτλ.



     Πηγές και αναγνώσματα
1.       http://www.theoi.com/Khthonios/HekateGoddess.html: Η πιο πλήρης καταγραφή όλων των πρωταρχικών αναφορών για την Εκάτη σε αγγλική μετάφραση μαζί με εικονογραφία στην αξεπέραστη ιστοσελίδα του Aaron J. Atsma
2.       http://zer0dmx.tripod.com/gods/hekate.html : Το αρχικό κείμενο του Rudloff από το οποίο προέκυψε το προαναφερθέν βιβλίο. Είναι μια καλή σύνοψη των απόψεων του συγγραφέα
3.       http://wiki.hellenistai.com/index.php?title=Hek%C3%A1t%C4%93 : Πολύ καλό λήμμα για την θεά στην ιστοσελίδα αυτών των recon με πίνακα λατρευτικών επιθέτων, πηγές κτλ
4.       http://www.labrys.gr/index.php?l=oikiaki_latreia : Η θεά στο πλαίσιο της οικιακής λατρείας του παραδοσιακού ελληνικού πολυθεϊσμού στην σελίδα της Λατρευτικής κοινότητας Λάβρυς
5.       http://empedotimos.blogspot.com : Η Εκάτη στην σκέψη των νεοπλατωνικών και τις μυστηριακές παραδόσεις, η σύνδεση της με την Ρέα και τους Χαλδαϊκούς χρησμούς. Με αναζήτηση του ονόματος στην εξαιρετική σελίδα του Εμπεδότιμου.
6.       http://hekate.timerift.net/ καλή σύντομη επισκόπηση των βασικών για την θεά σε αυτή την μάλλον νεοπαγανιστικού χαρακτήρα ιστοσελίδα
7.       http://www.granta.demon.co.uk/arsm/jg/hekate.html : Ειδικού ενδιαφέροντος κείμενο για την Εκάτη στην σκέψη των Γνωστικών
8.       http://home.tiscali.nl/polissanctuary/research-case-lagina.html : Αρχαιολογικού κυρίως ενδιαφέροντος ιστοσελίδα για την Λαγίνα και την εκεί λατρεία της Εκάτης.